..
Osiedle
Ficinus
Kolonia robotnicza Ficinus w Wirku przy ulicy Kubiny powstała w
latach 1860–1867
roku dla pracowników pobliskiej kopalni „Gottessegen”
(pol. „Błogosławieństwo
Boże” –
obecnie kopalnia „Pokój”), założonej
w 1802 roku. Właścicielami kopalni byli przemysłowcy z
bytomsko-siemianowickiej linii rodu Donnersmarcków, którzy byli
również fundatorami osiedla.
Nieznany jest autor projektu osiedla. Miało ono charakter
wiejski, powstało wśród pól, a do każdego domu należał kawałek
ziemi uprawnej i budynek gospodarczy. Liczy 16 budynków
zabudowanych z piaskowca, co jest rzadkością na tym terenie, z
cegły wykonano obramowania otworów okiennych i drzwiowych.
Budynki są dwukondygnacyjne, podpiwniczone, oparte na rzucie
prostokąta o wymiarach 8,7 x 11,6m kryte dwuspadowym dachem o
niewielkim nachyleniu połaci i kalenicach ustawionych równolegle
do ulicy. Po obu stronach wzdłuż ścian szczytowych dobudowane
były parterowe pomieszczenia kryte dachem pulpitowym. Domy były
czterorodzinne –
po dwa mieszkania na każdej kondygnacji. Mieszkania składały się
z przedsionka, dużej kuchni i małej izby. Jest to jedno z
najstarszych osiedli patronackich. Decyzją Nr A/1231/78 z dnia 19
sierpnia 1978 roku zostało wpisane do rejestru zabytków, a od 19
października 2006 znajduje się na trasie Szlaku Zabytków
Techniki Województwa Śląskiego. |
![](Ficinus/archiv_mapa.jpg)
![](Ficinus/archiv_dom.jpg)
![](Ficinus/archiv_podworka.jpg)
![](Ficinus/archiv_chlywiki.jpg)
![](Ficinus/piwnica.jpg)
![](Ficinus/parter.jpg)
![](Ficinus/rys_3.jpg)
Dwa spośród 16
budynków, nie zostały jeszcze zmodernizowane
![](Ficinus/stare_01.JPG)
![](Ficinus/stare_01a.JPG)
![](Ficinus/stare_02.JPG)
![](Ficinus/stare_03.JPG)
![](Ficinus/stare_04.JPG)
![](Ficinus/stare_05.JPG)
Jak widać, przy
modernizacji nadbudowano nieco piętro. Zmieniony został układ okien od
frontu –
pierwotnie każda z części
miała po dwa
okna na kondygnacji, ulokowane na tej samej osi. Można to prześledzić
po śladach zamurowań na budynkach nieremontowanych. Przy modernizacji z
mieniono również dobudówki licując je cegłą.
![](Ficinus/zmodernizowany.JPG)
![](Ficinus/pierzeja1.JPG)
![](Ficinus/pierzeja1_01.JPG)
![](Ficinus/pierzeja1_02.JPG)
![](Ficinus/pierzeja2_01.JPG)
![](Ficinus/pierzeja2_02.JPG)
No i większość
mogła użyć cegły (płytek) jednego rodzaju, a jeden nie mógł
![](Ficinus/indywidualizm.JPG)
![](Ficinus/pierzeja2_03.JPG)
Zespół
wygląda nieco gorzej, kiedy się spojrzy szerzej....
![](Ficinus/wtloczone_w_nowe.JPG)
Na początku ulicy Kubiny znajduje się kościół ewangelicki.
Został zbudowany wg projektu architekta Felixa Henry'ego w 1902
roku. Został wzniesiony z cegły w stylu neogotyckim. W
elewacji wschodniej znajduje się inskrypcja: „Ein
feste Burg ist unser Gott 1901–1902”
(tłum: Pewnym schronieniem jest nasz Bóg). |
![](Ficinus/archiv_01.jpg)
![](Ficinus/archiv_04.jpg)
![](Ficinus/evan_01.JPG)
![](Ficinus/evan_02.JPG)
![](Ficinus/evan_05.JPG)
![](Ficinus/evan_06.JPG)
![](Ficinus/evan_05.JPG)
![](Ficinus/evan_06.JPG)
![](Ficinus/evan_07.JPG)
![](Ficinus/evan_08.JPG)
![](Ficinus/evan_09.JPG)
![](Ficinus/evan_12.JPG)
![](Ficinus/evan_13.JPG)
![](Ficinus/evan_16.JPG)
![](Ficinus/evan_19.JPG)
Plebania
![](Ficinus/archiv_plebania.jpg)
Z jednej strony
należy się cieszyć, że budynek nie niszczeje, ale z drugiej... napis „HAM”
na dawnej plebanii jakoś razi
![](Ficinus/plebania_new.JPG)
Materiały źródłowe:
www.wirek.ubf.pl
www.mkzruda.pl
|
|