Na
prawym brzegu rzeki Liswarty, bezpośrednio nad jej rozlewiskiem powstał
na początku XV w. zamek. W XVI w. przebudowano go na
reprezentacyjno-obronną rezydencję magnacką. W obrębie fortyfikacji
powstał również w XVI w. kościół, przebudowany w latach 1630-1650.
Kolejne przebudowy zamku, polegające na otoczeniu go fortyfikacjami typu
bastionowego, przeprowadził w latach 30-tych XVII w. Stanisław Warszycki,
późniejszy kasztelan krakowski. W 1655 r. zajął on wobec Szwedów
stanowisko ugodowe, co spowodowało, że twierdza nie była przez nich
atakowana. Równocześnie Warszycki wspomagał oblegany klasztor jasnogórski.
Otwarcie wystąpił przeciw Szwedom dopiero wtedy, gdy już było pewne,
że nie utrzymają się w Polsce. Według opisu Ulryka Verdun z 1677 r.
zamek był wielki i dobrze zbudowany na brzegu jeziora (w rzeczywistości
było to rozlewisko Liswarty), otoczony kamiennymi fortyfikacjami i
bastionami w kształcie gwiazdy. Obwarowania znajdowały się zarówno od
strony jeziora jak i lądu. Narożne bastiony zostały wzmocnione
dodatkowym dziełem fortyfikacyjnym, umieszczonym w połowie kurtyny północno-zachodniej.
W trakcie rokoszu Zebrzydowskiego (początek XVII w.) w zamku przebywał
król Zygmunt III Waza. W 1756 r. zamek był jeszcze potężną i
zamieszkałą warownią magnacką. W ciągu pół wieku stał się
opuszczoną ruiną (1823 r.). W 2 połowie XIX w. pleban rozebrał go do
fundamentów, by powiększyć powierzchnię ziemi uprawnej.
Z fortyfikacji zachowały się jedynie oblicowane murem wały ziemne,
prostokątna ruina kamiennego budynku (w pobliżu kościoła) nazywanego
„Domem kasztelanowej", ślady fos, ruina dwukondygnacyjnego
budynku bramnego, owalny ślad ziemny w południowo-wschodniej części
majdanu (mogła tu stać samotna wieża) oraz część kurtyny od strony północno-wschodniej
z wąskim przejściem pod wałami. W latach 60-tych XX w. Andrzej
Gruszecki przeprowadził prace konserwatorskie związane z oblicowaniem wałów.
Podczas sondażowych prac archeologicznych, przeprowadzonych w tym okresie
nie ustalono usytuowania renesansowego pałacu.
|