Teren
III Okręgu Cmentarnego obejmuje swoim zasięgiem tereny najcięższych
walk o przełamanie frontu rosyjskiego wiosną 1915 r . Operacja ta, w
opracowaniach historycznych nosi nazwę Bitwy Gorlickiej , względnie
Gorlicko-Tarnowskiej. Mimo że była to największa i najważniejsza bitwa
całego frontu wschodniego nikła jest świadomość jej znaczenia. Często nawet jest pomijana (podobnie jak
inne epizody Frontu Wschodniego) w opracowaniach dotyczących I wojny światowej
oraz na stronach internetowych o tej tematyce. Warto wiedzieć że bitwa
ta rozpoczęta od o 10-tej rano 2 maja przyniosła dla Państw Centralnych
i dla Rosji bardzo ważne skutki. W wyniku rozpoczętej nią ofensywy
wiosenno-letniej, zadano Rosjanom klęskę, zajmując z powrotem prawie całą
Galicję, Królestwo Polskie i Litwę oraz Kurlandię. Duże znaczenie
militarne miało w ciągu tej ofensywy odbicie z rąk Rosjan Przemyśla .
W
samym Okręgu III znajduje się 54 cmentarzy o łącznej powierzchni 31 682
m2 co stanowi aż 11,8 % powierzchni wszystkich w Galicji
Zachodniej. Geograficznie położone są na terenie Beskidu Niskiego i Pogórza
Ciężkowickiego, główne ich zgrupowania znajdują się wzdłuż doliny Sękówki,
wzdłuż drogi Gorlice –
Łużna w Stróżówce oraz w samych Gorlicach. Ponadto duże zgrupowania
obiektów są położone wzdłuż rzeki Ropy i w okolicach Biecza. Prawie połowa
obiektów znajduje się wzdłuż linii frontu z maja 1915 r. Na większości cmentarzy spoczywają żołnierze wszystkich trzech
armii. Większość tych obiektów jest w
dobrym stanie technicznym, kilka po remoncie generalnym, jednak wiele z nich
po remoncie wygląda
inaczej niż na zdjęciach archiwalnych z okresu I wojny światowej czy zdjęciach
z okresu międzywojennego.
Cmentarze
lokowano najczęściej na eksponowanych miejscach w pobliżu szlaków
komunikacyjnych.
Ze
wszystkich Okręgów Cmentarnych Galicji Zachodniej, ten wydaje się najważniejszy
i najciekawszy, zarówno w założeniach organizatorów akcji budowy tych
cmentarzy, jak i z punktu widzenia osób zainteresowanych historią I wojny
światowej. |