|
Spalona
synagoga w Przedborzu
|
Pierwsza
wzmianka o istnieniu bożnicy datowana jest na 1638 rok. Remontowano
ją w 1789 roku. Układ budynku był typowy z podłużną salą
modlitw w części wschodniej, poprzedzoną od zachodu przedsionkiem
z izbą kahalną i z babińcem na piętrze. Zbudowana była z drewna
modrzewiowego i miała dwa wejścia, wejście główne od strony północnej.
Dużo później od strony południowej dobudowano drugi babiniec do
którego prowadziły schody w narożnej przybudówce. Bożnicę
zaliczano do najpiękniejszych świątyń tego okresu, głównie za
przyczyną pięknej snycerki. Ściany sali modlitw były
polichromowane. Bima zbudowana na planie ośmioboku pochodziła z połowy
XVIII wieku. Została spalona 3 września 1939 roku.
|
powyższe
zdjęcie nijak mi nie pasuje do pozostałych, ale na pocztówce jak byk
pisze "Przedbórz"
|
W 2000 roku w Berkeley na Florydzie podjęto inicjatywę budowy bożnicy
na wzór przedborskiej. Będzie ona z drewna cedrowego.
Przedborskie muzeum posiada kserokopię planów tej budowli i ma
otrzymać makietę. Z inicjatywy prof. Judit Kronberg Grenberg z
USA (jej rodzice pochodzą z Przedborza) dla upamiętnienia
spalonej przez hitlerowców bożnicy w miejscu, w którym ona była
zostanie wybudowany obelisk przy Rynku, nad Pilicą. |
|
Materiały
źródłowe:
Michalski
T., Z polichromii przeszłości. Żydzi przedborscy, Muzeum
Ludowe Ziemi Przedborskiej
Piechotkowie
K. i M., Bożnice drewniane, Warszawa 1957
www.przedborz.com.pl
Zdjęcia
archiwalne:
Piechotkowie
K. i M., Bożnice drewniane, Warszawa 1957
zbiory
Stanisława Malanowicza
|
|
