Kuchnia śląska

 

DZIEŃ JAK CODZIEŃ...

NA BEZTYDZIYN...

 

 

WODZIONKA

Skibkę żytniego lub pszennego chleba pokrajać w kostkę, rozetrzeć z solą ząbek czosnku, włożyć razem na talerz, dodać kawałek łoju albo łyżkę masła, zalać gotującą się wodą. Doprawić jeszcze solą i pieprzem do smaku.

Kraiczek żytniego, abo pszynnego chleba pokroć na konski. Potrzyć ze solom jedyn (abo wiyncyj) zombek czosku i wciepnonć wszysko do talyrza, dodać konsek łoju abo łyżka masła, wszysko zaloć gorkom wodom. Na koniec dać do smaku sól i pieprz (i Maggi tysz)
na galerii fotograficznej Forum Glywice - Gleiwitz - Gliwice gotował Szwager

 

 

ŻUR

20 dkg pszennej mąki razowej, zalać w kamiennym garnku 1 litrem letniej przegotowanej wody, wymieszać, dodać roztarty ząbek czosnku, odrobinę soli i cukru i skórkę razowego chleba, garnek przykryć płótnem lub gazą.

40 dkg boczku ugotować z 2l wody. Miękki boczek wyjąć i pokroić. Do wywaru wlać 2 szklanki zakwasu. Doprawić solą, czosnkiem i majerankiem. Podawać z okraszonymi ziemniakami.

20 dkg pszynnyj monki razowyj (jo robia to na żytniyj szrotce), zaloć we boncloku litrym letniyj przewarzonyj wody, richtik pomiyszać i wciepnonć rajn pokrony czosnek, trocha soli i cukru, i skorka chleba, bonclok przikryć gazom abo tuchym (tera niych stoi 3 dni).

40 dkg chudego szpeku uwarzyć we dwóch litrach wody. Miynki szpek wyjmnonć i pokroć a do tyj wody wloć dwie szklonki zakiszonego żuru. Ku tymu jeszcze ino, jak kto lubi, trocha soli, czosku i majeronku. Do tego podować abo bratkartofle, abo kartofle ze szpyrkom.

 

 

 

KARBINADLE

Małą bułkę namoczyć w wodzie i odcisnąć. Drobno posiekaną cebulę podsmażyć na tłuszczu. Do mięsa (30 dkg wieprzowo-wołowego) dodać bułkę, cebulę, 1 surowe jajko, przyprawić solą i pieprzem, wlać parę kropel maggi, dobrze wyrobić. Formować niewielkie, okrągłe klopsiki, obtoczyć w mące lub w tartej bułce i smażyć na gorącym tłuszczu. Podawać z ziemniakami.

Mało żymła wytonkać we wodzie i wyciś. Fajnie pokrono cebula leko przibronocić na tustym. Do pomielonego miynsa (30 dkg poł na poł ze wieprzka i wołowe) dać ta bołka, cebula, jedne surowe jajko, sól i pieprz, wloć pora kroplów Maggi, i wszysko richtik wymiyszać. Teroski ukulać w ryncach niy za sroge okrongłe, ale leko plaskate kule, obkulać je we tartyj bouce i piyc na gorkim tustym. Podować ze kartoflami.  

 

 

 

BUCHTY

 
     

Z 50 dkg mąki pszennej, szklanki mleka, 2 jajek, 10 dkg masła, 3 dkg drożdży, 2 łyżek cukru i odrobiny soli przygotować ciasto drożdżowe. Ustawić w ciepłym miejscu i pozwolić mu rosnąć. Jeszcze raz dokładnie wyrobić, podzielić na części i formować duże, płaskie bułki, ułożyć na stolnicy posypanej mąką, przykryć czystą ściereczką i jeszcze raz pozwolić im podrosnąć. W szerokim rondlu (na płytce) zagotować szklankę mleka z łyżką masła. Na gotujące mleko kłaść buchty i przy najmniejszym płomieniu podgrzewać 10-15 minut. Podawać polane masłem z powidłami, jagodami, itp 

 

Z 50 dkg monki pszynnyj, 1 szklonki mlyka, 2 jajków, 10 dkg masła, 3 dkg hyjfow , 2 łyżków cukru i troszka soli "wykulać" ciasto drożdżowe. Odstowic do ciepłego, i niych rosnie. Jeszcze roz richtik je tera "wykulać", podzielić na czynsci i robić w ryncach dość sroge i leko plaskate kloski (abo wcisnonć je nojlepiyj szklonkom), legnonć je na posuty monkom nudelbret, przikryć tuchym, aże juzas urosnom. W szyrokim gorku zawarzyć liter (jak wielki gornek to 2) wody. Na gorku rozciongnoc tuch i prziwionzać go sznurkym, tak coby niy slecioł. Buchty dować na tyn tuch na para i przikryć deklym. Warzyć na parze 15 - 20 minut. Podować polone roztopionym masuym abo np. ze jagodkami i posuć cukrym wiela kto lubi.

 

 

 

ŻYMLOKI

 
     

1kg świeżego podgardla, 1kg głowy wieprzowej, 0,5kg cielęciny bez kości, płuca, wątrobę wieprzową (razem ok.1kg), 2 cebule, 10 bułek lub 1kg bułki tartej, 10dkg soli, 3dkg przypraw (pieprz, majeranek, gałka muszkatołowa), jelita cienkie. Mięso i podroby (bez wątroby) ugotować na miękko, przepuścić przez maszynkę. Wątrobę zemleć z cebulą. Bułki namoczyć w rosole z mięsa. Połączyć wszystkie składniki, doprawić i dokładnie wymieszać. Farszem napełnić odcinki jelit, końce zawiązać mocną nitką. Włożyć do gotującej wody i 30 minut gotować na małym ogniu. Wyjąć, włożyć na chwilę do zimnej wody, osuszyć i smażyć na słoninie.

 

1 kg świyżego karczku, 1 kg świnskyj gowy, 1/2 kg cielynciny bez kościów, pucka, wontrobka świnsko, (cuzamyn kajs kole 1 kg), 2 cebule, 10 małych żymłow abo 1 kg tartyj bołki, 10 dkg soli, 3 dkg pieprzu ziołowego (moge być za to pieprz, majeronek, gówka muskatu), ciynke lelitka. Miynso i inksze podobne (bez wontrobki) uwarzyć na miynko i przemloć. Wontrobka pomloć ze cebulom. Żymły wytonkać we bryji uwarzonyj na miynsie. Wszysko cuzamyn do kupy richtik pomiyszać i prziprawić. Farsz przidzie rajn do lelitków a konce zawionzać cwyrnym. Wciepnonć do gorkyj wody i poł godziny (moge być tysz 30 minut) warzyć na małym ogniu. Wyciongnonć, wrazić na trocha do zimnyj wody, odkropić i upiyc na szpeku.

 

 

SZAŁOT

1 kg ziemniaków umyć i ugotować w łupinach, dodając do gotowania łyżkę kminku. Zdjąć skórkę, pokrajać w grubą kostkę. Wkroić też 2 kiszone ogórki, dużą cebulę i kwaskowate jabłko. Wszystko wymieszać, doprawić solą, pieprzem i octem. Czasem dodaje się też podsmażoną słoninę lub boczek, lub wymoczone solone śledzie

1 kg kartoflów, pora kiszonych ogorków, 1 srogo cebula, wiela w doma prawie mocie i wiela lubicie se pojeść fajnego szpeku i wursztu, ocet spirytusowy, pieprz ziołowy, pieprz i sól. Kartofle warzyć we peli, odloć i odstowić, tak coby szło syjmować pele. Jak syjmiecie pele, to kartofle pokrejcie na kostka. Cebula i ogórki tysz pokroć na  kostka. Szpek fajnie pokroć (jak na robiynie szmalcu) i wciepnonć do gorkego tyglika, tera pokroć na małe plasterki abo na wiynkszo kostka wurszt, dociepnonć do szpeku i fajnie popiyc. Jak bydziecie fertik ze wursztym i szpekym, to go wlyjcie do kartofli, dejcie ku tymu pokrono cebula i ogórki. Na koniec do smaku dać pieprzu ziołowego, soli, pieprzu, i dosmakować octym. Tera wszysko piyknie wymiyszać i odstowić do zimnego. Polecom jeść na zimno!

 

 

przepisy pochodzą z książki Wery Sztabowej "Kuchnia śląska"

www.malanowicz.eu

Moje pasje

Silesiana

Kuchnia śląska