Kuchnia
śląska
ŚWIĘTOWANIE...
FAJROWANIE...
|
KOŁOCZ WESELNY
|
|
|
|
|
ciasto:
1 kg mąki, 6 dkg drożdży, ok. ½ l mleka, 20 dkg masła, 20
dkg cukru, 4 żółtka, 2 całe jajka, startą skórkę cytrynową, cukier
waniliowy, sól
kruszonka
(posypka): 50 dkg mąki, 25 dkg masła lub margaryny, 25 dkg drobnego
cukru, paczka cukru waniliowego
Wyrobić
starannie ciasto, dodając do przesianej mąki podrośnięty rozczyn drożdżowy,
dobrze ubite z cukrem jajka i żółtka, sól, skórkę cytrynową, cukier
waniliowy i tłuszcz. Dobrze wyrobione ciasto postawić w cieple do wyrośnięcia.
W tym czasie przyrządzić posypkę – mąkę wymieszać z cukrem i
cukrem waniliowym, masło (zimne z lodówki) rozdrobnić na małe kawałki,
wszystko razem przesiekać i zagnieść nie wyrabiając zbyt długo.
Posypkę wstawić do lodówki. Posmarować blachy tłuszczem, wyrośnięte
ciasto ułożyć na blasze , rozciągając natłuszczonymi palcami.
Pozostawić chwilę w cieple żeby wyrosło, po czym posmarować mlekiem z
rozpuszczoną w nim łyżką cukru, a z wierzchu posypać grubo kruszonką.
Wstawić do rozgrzanego piekarnika i piec 45-50 minut |
|
1
kg monki, 6 dkg hyjfow, kajsik
1/2 l mlyka, 20 dkg masła, 20 dkg cukru, 4
zołtka, 2
cołke jajka, potarto
skorka ze citrony, cuker waniliowy, sol.
posypka:
50 dkg monki, 25 dkg masła abo margaryny, 25 dkg fajnego cukru,
waniliacuker.
Wyrobiac
fajnie ciasto dodowajonc do przesionyj monki wyrosnione na letnim mleku hyjfe
(drozdze), richtik rozfyrtane ze cukrym jajka i
zołtka, sol,
potarto skorka ze citrony, wanilia cuker i tuszcz. Richtik wyrobione ciasto
odstowic do ciepłego coby
urosło. Bez tyn czos zrobic posypka
–
monka
pomiyszac ze cukrym i waniliacukrym, masło (zimne ze
lodowki) porobic na małe
konski, wszysko cuzamyn fajnie pokroc i gniysc, ale
niy za dugo. Posypka dac do lodowki. Poszmarowac fetym blacha,
wyrosnione ciasto fajnie dowac na cołko blacha tustymi rynkami. Postowic na trocha
w
ciepłym coby
urosuo, potym poszmarowac mlykym
ze ropuszczonom w nim łyzkom cukru, a ze wiyrchu posuc rubo posypkom. Dac
rajn do rozgrzonyj bratruy i piyc bez 45-50 minut. |
|
|
MOCZKA
|
|
|
|
|
W
litrze wody ugotować wywar z włoszczyzny (pasternaku, marchwi, selera,
pietruszki). Po odcedzeniu jarzyn dodać do wywaru 5 dkg rodzynków, 5 dkg
migdałów i 5 dkg pokrojonych
w
paski fig lub suszonych śliwek. Osobno 20 dkg czerstwego piernika
miodowego (najlepszy
z
poprzedniej Wigilii J)
utrzeć na tarce i zalać 2 butelkami słodowego piwa, a gdy powstanie gęsta
masa połączyć z jarzynowym wywarem. Na końcu dodać łyżkę masła,
odrobinę soli, sok
z
cytryny i cukier do smaku.
|
|
Ze
jednego litra wody uwarzyc na pastinaku, selerze i pietruszce bryja, ze
keryj wyciongnonc uwarzone zielone a wciepnonc rajn 5 dkg rodzynkow, 5 dkg
mandli i 5 dkg pokronych figow abo suszonych flaumow. Ekstra 20 dkg
twardego piernika (nojlepi ze ostatniyj Wiliji) potrzyc no tarce i wloc
rajn 2 flaszki malcbiyru, a kej sie zrobi gynste, to doloc do przodki
uwarzonyj bryji. Na koniec dac
łyzka
masła, trocha soli, sok ze citrony i
cuker, wiela kery lubi.
|
|
|
MAKÓWKI
|
|
|
|
|
25
dkg dobrze zmielonego maku, 2-3 bułki (albo 1 weka, ale raczej czerstwa),
około 1 l wody, 3 łyżki cukru, 3 łyżki miodu, cukier waniliowy, parę
kropli olejku migdałowego, 2-3 łyżki masła, 5 dkg rodzynek, posiekane
migdały, mogą być też włoskie orzechy, troszkę soli
Mak
zalać gorącą wodą, wsypać cukier, dodać miód, masło, bakalie i sól.
Zagotować, a potem na małym ogniu podgrzewać około 10 minut mieszając.
Bułki pokroić na kromki, układać w misce warstwami, przekładając
makiem. Na wierzchu położyć warstwę maku i odstawić w zimne miejsce.
Przed jedzeniem polać zimnym mlekiem (ilość wg upodobania).
Do
przyrządzenia makówek można też użyć mleka zamiast wody, ale wtedy
szybko kisną. |
|
25
dkg fajnie zemlonego maku, 2-3 zymły, abo 1 wek
(lepiyj niy za swiyzy)
kajsik 1
l wody, 3 łyzki cukru, 3
łyzki miodu, cuker waniliowy, mandel-olyjek (pora
kroplow), 2-3 łyzki
masła, ½ tytki
rodzynkow, fajnie pokrone mandle
(bez skorki), mogom byc tysz orzechy włoske,
troszyczka soli.
Mak
zaloc gorkom wodom, wsuc cuker, dac miod, rodzynki, mandle, masło i
troszyczka soli. Zawarzyc a potym na małyj flamie, kajsik 10 minut, grzoc
i miyszac. Zymły abo wek pokroc we sznitki i
ukłodac warstwami we szali i
kozdo warstwa przikryc makym. Ostatnio warstwa dac ze maku. Odstowic do
zimnego. Przed jedzyniym poloc zimnym mlykym, tela, wiela kto lubi.
Makowki idzie tysz zaroz warzyc na mlyku (zamiast wody), ale we tyn czas
szybko kisnom. |
|
|
ŚLĄSKI RAJ
|
|
|
|
|
½
kg wędzonej szynki lub schabu, 2 l wody, trochę cebuli, 25 dkg suszonych
owoców, ¾ l zimnej wody, 4 dkg masła, 2 łyżki mąki, 1-2 łyżki
cukru, trochę skórki i soku z cytryny
Mięso
umyć w ciepłej wodzie, potem włożyć do gorącej wody i gotować do miękkości,
Suszone owoce wypłukać letnią wodą, a potem moczyć w zimnej wodzie i
w tej samej wodzie po dodaniu skórki z cytryny powoli gotować ok. 15
minut (tak żeby nie były zbyt miękkie). Można również dodać trochę
wody z gotowanej wędzonki. Następnie zrobić przyrumienioną zasmażkę,
rozprowadzić ją wodą z owoców a potem wszystko razem wymieszać
i razem krótko zagotować i
doprawić do smaku. Podawać razem z kluskami.
|
|
½
kg wyndzonyj szinki abo wyndzonego schabu, 2 l wody, trocha cebuli, 25 dkg
suszonych owoców, 3/4 l zimnyj wody, 4 dkg masła, 2 łyzki monki, 1- 2
łyzki cukru, trocha skorki i soku ze citrony.
Miynso
umyc we ciepłyj wodzie, potym wrazic do gorkyj wody i warzyc ze cebulom do
miynkosci. Suszone owoce wypukac letniom wodom, a potym moczyc we zimnyj
wodzie. We tyj wodzie, cuzamyn ze skorkom ze citrony, cza je (owoce) potym
polekusku warzyc, tak, coby niy boły za miynke, co trwo myj-wiyncyj kajsik
15 minut. Idzie tysz trocha wody po warzyniu wyndzonki do nich doloc. Tera
cza zrobic fajno, leko przibronocono ajnbryna i poleku dolywac do tych
owocow i durch leko miyszac. Dodac cukru i soli, a na koniec krotko
zawarzyc i dosmakowac. Jy sie to razym ze kloskami –
nojlepi tymi poł
na
poł. Fajnie pasuje to tysz do bratkloskow we
poniydziołek.
|
|
|